Форум сайта «Глобус Беларуси»

[Валацуга]

Зыбкаўскі вялікі камень са скарбам

в. Зыбкі

Размешчаны Сћ РІ. Зыбкі Сѓ 2 РєРј РЅР° захад ад РІ. Урбаны. РЈ 0,5 РєРј РЅР° поўнач ад Зыбак- камень, пад СЏРєС–Рј мясцовыя жыхары казалі, што закапана “золата”, Р±Рѕ так часта снілася пажылому мясцоваму жыхару, але ён бедаваў, што скарб той - зачараваны, Р° ён “слова” расчараваць РЅРµ ведае С– таму асцерагаецца СЏРіРѕ чапаць. Мясцовы дзед ахвотна РІСЏРґР·Рµ нас туды, РїР° дарозе расказвае: “Прыходзілі РґРІР° гады назад такія школьнікі СЏРє РІС‹, капалі пад гэтым камнем пару дзён, Р° знайшлі што – РЅРµ ведаю.” Рђ РІРѕСЃСЊ С– камень - Р· прамакутнымі формамі С– памеры падыходзячыя – 3,6 С… 1,8 Рј. Верх – адносна плоскі.

[Валацуга]

Урбанскі Богаў камень

в. Урбаны

РЈ двары Урбанскай школы. Назвалі так СЏРіРѕ РјС‹ РїР° аналогіі Р· падобнымі Сћ С–РЅС€. рэгіёнах) , знойдзены нашымі школьнікамі сумесна Р· урбанскімі дзяўчаткамі Сћ 2004 Рі. Дзякуй мясцоваму дырэктару – камень перавезены РґР° школы, тут ён лепш захаваецца. Толькі чамусьці паставілі вертыкальна. Паверхня плоская, выемка – штучнага паходжання, D = 25 СЃРј, h = 8 cРј. Быў зачэплены плугам РЅР° раллі, потым вывезены Сћ суседні хмызняк.Іншай інфармацыі РЅРµ знойдзена.

[Валацуга]

Цалебны камень калеснікаўскі

в. Калеснікі

Размешчаны Сћ 3 РєРј РЅР° поўнач ад паўночнай СѓСЃРєСЂР°iРЅС‹ РІ. Калеснікі. Памеры: доўгая РІРѕСЃСЊ - 3,7 Рј, кароткая РІРѕСЃСЊ – 2,6 Рј, сэрцападобнай формы. Складзены гранiтам чырвона-шэрага колеру.РќР° верхняй плоскай паверхні прыроднае крыжападобнае паглыбленне, СЏРєРѕРµ С– падаецца СЏРє “фігура абнажоннага Хрыста”. Мясцовы леснік Сяргей Фёдараў (РІ. Зачарэўе Мёрскага СЂ-РЅР°, 1962 Рі.РЅ.)РїР° нашай РїСЂРѕСЃСЊР±Рµ узгадаў: ” Местные жыцелі называют этат камень “цэлебным”. 3 чалавека РЅР° нём ложатся. Ево форма как серцэ.Паліжаць РЅР° нём – наілучшій білюцень” Ірына Васільеўна Левікіна (РІ. Калеснікі, 1921 Рі.РЅ.): “Камень цэлебный, еслі РЅР° нём пастояць ілі посідзець бальным местом – то болезнь РїСЂРѕС…РѕРґР·С–С‚. РњРЅРѕРіС–Рµ так лечылісь. Рђ ешчё пойдзёш Рє нему С– абязацельна окало нево што-небудзь забудзіш. Рђ святой РѕРЅ патому, што РЅР° нём Хрістос обнажённый.” Ізот Дарафеевіч Іваноў (РІ. Калеснікі, 1941 Рі.РЅ.): ”Старікі баялісь этава камня, называлі ево “свяшченный”. Выбіт челавек голый РІ павязке РЅР° нём”. Яшчэ нам распавядалі, што мясцовыя жыхар Рџ.Р†. Ягораў праяўляе асаблівую ўвагу РґР° гэтага камня, водзіць РґР° СЏРіРѕ цікаўных. Да ўжо пачутага Пётр Іванавіч дабавіў, што “камень усталасць снімает, как РЅР° нём пасідзіш. Пріезжалі латышы такіе салідные, учоные РїР° РІС–РґСѓ. Очэнь інцерісавалісь эцім камнем. РЇ С–С… туда завёл. Так ані сталі РєСЂСѓРіРѕРј нево, досталі цепочку – покруцілі неё, что-та РїРѕ-своему началі как-будта моліцца. Патом хораводам пошлі РІРѕРєСЂСѓРі камня. Гаварілі, , пасмотрі какой лес вакруг нево богатый- эта РІСЃС‘ ад камня. Через нево РїСЂРѕС…РѕРґС–С‚ лінія волшебная, Р° начінается РѕРЅР° далеко отсюда, там РІ Латвіі, Р° то С– дальшэ. Просілі меня бірэчь этот камень, патому что РѕРЅ – чудесный”. (Запісаў Бунта Р’. Р•.) Верагодна, Пётр Іванавіч сустрэў неаязычнікаў Р· Латвіі. Такія найцікавейшыя павер’С– аб гаючых здольнасцях указваць, што Сћ старажытнасці наша камлыга была паганскім ахвярнікам .

[Валацуга]

Расколаты камень цяцеркаўскi

в. Цяцеркi

Памеры: доўгая РІРѕСЃСЊ - 4 Рј, кароткая - 3 Рј, таўшчыня - 1,7 Рј, парода - шэры гранiС‚. Мае акруглую, прасападобную форму. Размешчаны Сћ 1 РєРј РЅР° захад ад жывотнагадоўчай фермы РІ. Цяцеркi РЅР° РјСЏСЃС†iРЅРµ “Бейнарова поле” Сѓ кустах. Указаны Андрэевым Рњ. Рџ. (1935 Рі. РЅ. , РІ. Цяцеркi) РђР± камнi запiсана Р· СЏРіРѕ слоў наступнае: “Бацька казаў, што Сћ гэты камень ударыў РіСЂРѕРј, адкалоў РєСѓСЃРѕРє i адкiРЅСѓСћ метраў РЅР° 30. Р’Рѕ якая СЃiла! Мамы РЅРµ пускалi РґР° СЏРіРѕ малых дзяцей, казалi, раз Сћ СЏРіРѕ Р±’Рµ РіСЂРѕРј — значыць там нячыстая, СЏРµ трэба баяцца.”

[Валацуга]

Пятушкаў камень нававясковы

в. Новая

Памеры: доўгая РІРѕСЃСЊ - 4,1 Рј, кароткая - 2,56 Рј. Складзены шэрым гранiтам, арыентаваны РїР° РІРѕСЃi поўнач-поўдзень, форма - прасападобная. Размешчаны РЅР° паўднёвай ускраіне РІ. Новая Осаўскага СЃ/савета, Сћ 300 Рј РЅР° поўдзень ад хаты СцефановiС‡ Ганны УладзiРјiраўны, Р·Р° СЏРµ прысядзiбным участкам. РЇРЅР° распавядала, што гэты камень перашкаджаў мелiраятыйным работам i таму Сћ 1982 РіРѕРґР·Рµ каля СЏРіРѕ выкапалi катлаван i СЃРїiС…РЅСѓР»i бульдозерамi. РЇРµ сусед Высоцкi Р’. Р’. (1926 Рі. РЅ.) СѓСЃРїРѕРјРЅiСћ наступнае: “Бацькi наказалi нам малым : “РќРµ хадзiце РґР° гэтага камня, асаблiРІР° РїР° гадавым святам - там здань шэрая скакае - задусiць”. Нам страшна , але РјС‹ С†iС…Р°-С†iС…Р° i туды, i давай Р· СЏРіРѕ прыгаць. Рђ яшчэ старыя прысказвалi, што бывала пасеш тут кароў, паглядзiС€, Р° каля гэтага камня здалёк быта боруцца, скакаюць. Блiжэй падыдзеш - вжык i прапала.” (захавана РјРѕРІР° арыгiнала, запiсаў Бунта Р’. Р•.)

[Валацуга]

Камень Сцюр

в. Дамашы.

Размешчаны ў ваколіцах вескі Дамашы, у бярозавым гаі . Мясцовыя жыхары надзяляюць яго незвычайнай якасцю . Калі падыйдзеш да яго адзін раз , тот нейкім чынам , замест таго каб выйсці з гаю , абавязкова несвядома выйдзеш да яго другі раз. Толькі з другога разу камень адпускае ад сябе. Запісана са слоў Бойка К. А. , в. Дамашы.

[Валацуга]

Вількавічскі камень

в. Латочкі (зараз не існуе).

Знойдзены Сћ 1999 РіРѕРґР·Рµ вучнямі Грытунскай базавай школы Браслаўскага раёна. Абследваны Сћ 2002 РіРѕРґР·Рµ экспедыцыйным атрадам Кансталінскай БШ. Размешчаны Сћ 300 Рј РЅР° Захад - Паўднёвы Захад ад заходняй ваколіцы РІ. Латочкі (зараз РЅРµ С–СЃРЅСѓРµ). Камень мае форму пліты 6,8 ×4,5×1,8 Рј, складзены вулканічнай пародай цёмна-шэрага колеру. Р— валуном звязана цікавая легенда, СЏРєСѓСЋ распавядаў мясцовы жыхар Шыкшнян Рљ. Рџ. “Жыў калісьці непадалёк пан Мілевіч. Але РЅРµ даў СЏРјСѓ Бог нашчадкаў. Р† перад смерцю, каб РЅРµ дасталіся СЏРіРѕ грошы сялянам, склаў сквапны багацей сваё золата Сћ човен, закапаў СЏРіРѕ пад гэты камень С– наклаў закляцце: “Толькі таму дастанецца скарб, хто запаліць ноччу ля камня вялікае вогнішча, потым Р·РґР·СЏСЂСЌ СЃРєСѓСЂСѓ Р· жывога каня, запражэ СЏРіРѕ Сћ плуг С– правядзе вакол камня тры баразны. Р† выйдзе тады золата РЅР° свет божы”.

[Валацуга]

Думарышкінскія Пагоркі

Геолага-геамарфалагічны і геамарфалагічны помнік прыроды

хут. Думарышкі 3-я /Калыбкі/,4-я /Казлы/,5-я /Шэкі/, с/с в. Плюсы

1,2×1,2×0,02 –4,0 РєРј

Выразныя канцова–марэнныя пагоркі Браслаўскай грады

[Валацуга]

Баркуновы Горы (Озавыя Грады)

Геолага-геамарфалагічны і геамарфалагічны помнік прыроды

в. Лявонапаль, хут. Чорны Засценак, Белы Засценак, с/с г.п. Відзы

1,4×0,8×0,02 – 3,6 РєРј

Уяўляе сабой тэрыторыю, РЅР° СЏРєРѕР№ СѓР·РґРѕСћР¶ даліны ракі Раўкета цягнуцца РґР·РІРµ озавыя грады. Паўднёвая града мае даўжыню каля 1 РєРј, паўночная – 0,3 РєРј. Іх вяршыні акруглыя, РІСѓР·РєС–СЏ, грэбень хвалісты. Пакатасць схілаў вялікая. Адметнасць С–С… марфалогіі Сћ тым, што СЏРЅС‹ складаюцца СЏРє Р±С‹ Р· ланцужкоў акруглых пагоркаў, СЏРєС–СЏ размешчаны блізка адзін ля аднаго С– маюць агульны цокаль.

[Валацуга]

Субоцішскія Пагоркі

Геолага-геамарфалагічны і геамарфалагічны помнік прыроды

в. Мяжаны, хут.Мілюнцы, былы хут. Субоцішкі

1,3×0,5×0,012 – 3,2 РєРј

Хутчэй за ўсё адносяцца да камаў.

[Валацуга]

Найніжэйшая кропка паўночнай Беларусі Фядорынкі

Геолага-геамарфалагічны і геамарфалагічны помнік прыроды

хут. Стэфанава, вв. Шафранава, Фядорынкi i дзяржаўнай мяжою з Латвіяй (в.Робежцеплiнiекi), левы бераг р. Зах. Дзвiна, с/с г.п. Друя

0,8×0,2 – 1,6 РєРј

97,7 м над узроўнем мора.

[Валацуга]

Струсцянскі Кам (Баханок)

Геолага-геамарфалагічны і геамарфалагічны помнік прыроды

вв. Струста, Гусараўшчы-на, с/с в.Зарачча

0,5×0,1×0,02 – 1,6 РєРј

Гэта акруглы і высокі пагорак, размешчаны на беразе возера Струста. Ён невялікі, мае слаба выпуклую вяршыню і стромкія схілы.

[Валацуга]

Найвышэйшыя Пагоркі Браслаўшчыны Смулькі

Геолага-геамарфалагічны і геамарфалагічны помнік прыроды

в. Смулькі, пас/с г.п. Друя,

0,7×0,3×0,02 – 1,5 РєРј

Найвышэйшыя Пагоркі Браслаўшчыны Смулькі ўтвараюць субмерыдыяльную ізаметрычна выгнутую канцова–марэнную граду. Недалёка ад СЏРµ месціцца самая высокая РєСЂРѕРїРєР° Браслаўскага ўзвышша (210,8 Рј), Р° таксама Воўчая Гара Р· абсалютнай адзнакай 206 Рј.

[Валацуга]

Гара Маяк

в. Кезікі.

Найбольш высокі з камаў, якія сустракаюцца ля возера Струста.

На паўвыспе паміж азёрамі Струста і Снуды.

[Валацуга]

Озово-камовый комплекс вдоль северных берегов оз. Снуды

Ценные геоморфологические и ландшафтные образования.