Форум сайта «Глобус Беларуси»

[Валацуга]

Мая ліпенская паўночная дэкада пачалася пад гукі легендарнага паланэза гэтага красавіцкага шляха, што вядзе з Залесся да фальварка Каскевічы.



Красавіцкая дарога прывяла мяне да фальварка Каскевічы, дзе 20 студзеня 1874 года нарадзіўся Сцяпан Крычынскі. Дакладней да месца дзе ён, той фальварак, стаяў, бо засталося няшмат - рэшткі старога падмурка, колькі дзічак (магчыма, з таго саду, што пазначаны на польскіх картах), прыгожы ўзгорак ды рэчка Драй, што шуміць таксамака як і паўтары сотні год назад.









Побач знакамітыя Даўбучкі з іх могілкамі. Калісьці на іх стаяла прыгажуня-мячэць з вялікім купалам. Даўно німа. Згнаілі недзе пад Мінскам. Толькі старыя малюнкі ды фотаздымкі. Ды яшчэ ўспаміны Чэслава Янкоўскага, што вандраваў па Ашмянскім павеце і пакінуў свае ўражанні і пра вёску, і пра яе наваколлі, і пра мячэць, і пра могілкі...




Между Мысом Рё Беницей, среди РѕРєСЂСѓРіРё, полной крутых склонов, кривых Рё каменистых РґРѕСЂРѕРі, извилистых ручьев, густых лиственных лесов, среди множества мелких хуторков, окрестностей, усадьб Рё застенков, РІ замкнутой СЃРѕ всех сторон долине, высоко поднятых возвышенностей, стоят разбросанные среди зелени деревьев РґРѕРјРёРєРё РѕРґРЅРѕРіРѕ РёР· древнейших татарских поселений – Довбучек.
Место, далёкое РѕС‚ больших РґРѕСЂРѕРі Рё трактов, заселённое РЅР° протяжении веков мелкой околичной шляхтой, почти сохранило СЃРІРѕР№ первобытный характер РїРѕ сей день. РЎ точки зрения живописности, слегка РґРёРєРѕР№, это РѕРґРёРЅ РёР· прекраснейших уголков ошмянского повета. РЈ вьющейся РїРѕ долине РґРѕСЂРѕРіРё, Сѓ целого комплекса курганов, подобных шведским, среди старого кладбища СЃ замшелыми камнями, укрытая берёзами – стоит мечеть СЃ красноватым куполом, окружённая крытой галереей, стоящей РЅР° белых витых колоннах РІ характерном византийском стиле, причудливая, значительно отличающаяся РѕС‚ всего этого деревенского окружения. Справа находится деревенская усадьба муллы.
РўСЂСѓРґРЅРѕ представить, сколько уничтожил Р·Р° двадцать лет пожар, какие архивы припрятаны РІ РґРѕРјРµ муллы. РўСЂСѓРґРЅРѕ сказать, РІ каком именно РіРѕРґСѓ была построена деревянная мечеть РІ Довбучках, существующая Рё РїРѕ сей день. РќР° погребальном камне, лежащем РЅР° окраине бывшего кладбища, сохранилась дата 1757 Рі. Можно предполагать, что именно РІ этом РіРѕРґСѓ, если РЅРµ мечеть, то кладбище РІ Довбучках было создано. Надписи РЅР° могильных плитах, обращенных РЅР° восток, наполовину РЅР° польском Рё СЂСѓСЃСЃРєРѕРј языках; СЃРѕ времени издания достаточно свежего правительственного распоряжения, польские надписи РЅР° татарских могилах исчезли; осталась РЅР° РЅРёС… лишь выгравированная арабским РїРёСЃСЊРјРѕРј строка Корана, Р° также полумесяц, возвышающийся над каждой эпитафией. Лежат там РЅР° кладбище РІ Довбучках – Кричинские Рё Тальковские, Заблоцкие Рё Лебеди, Улановы Рё Барановские.
…Р’РѕРєСЂСѓРі мечети Рё РІ широком радиусе РїРѕ долине самые маленькие Рё самые большие хозяйства татар.
…Рљ парафии, если так можно выразиться, довбучской мечети РІ 1802 Рі. принадлежали имения Рё хутора: Каскевичи – Р�озефа Крычинского, Бовботы – Билата Крычинского, РџРѕРЅРёР·Рё – Сулькевича Рё Крычинских, Довбучки - Ющинских, Тупальских, Крычинских Рё Тальковских, Дзераки - Крычинских, Кашимов - Крычинских, Лостая - Крычинских, Бовдыри – Крычинских.
О самих Довбучках знаем лишь то, что во второй половине прошлого века принадлежали они Эльясу Крычинскому, а его жена, Регина из Довгаллов, став вдовой, разделила их в 1777 г на пять частей между пятью сынами. Сейчас Довбучки принадлежат Татару Полторжецкому.

Могілкі. Тут хаваліся і разнастайныя Крычынскія. Павінен тут быць пахаваны і бацька Сцяпана - Самуіл, але сярод розных Крычынскіх яго прытулку я не адшукаў. Пасля смерці мужа маці Сцяпана абралася новым шлюбам і накіравалася да Вільні, а я рушыў у бок Пскова, каб сустрэцца са Сцяпанам ужо ў Пецярбурзе.

[Валацуга]

Іосіф Лангбард. Калі нашу сталіцу ўявіць Галатэяй, то ён быў яе Пігмаліёнам.
Пахаваны Іосіф Лангбард на Серафімаўскіх могілках. Адшукаць яго магілу даволі проста - ідзеце па галоўнай дарожцы, даходзіце да 13га сектара, дзе вітаецеся і усміхаецеся Шурыку, пасля збочвайце на сцежку паміж 13 і 14 сектарамі і ўдалечы бачыце бюст архітэктара (гэта адзіная магіла ў 13 сектары з бюстам).









***

[Валацуга]

"Над улицею Правды будут мчаться годы, другие вместо нас сюда придут..."
Песня Арыка Круппа "Прощальная механиков" стала гімнам ВНУ і да гэтага часу выконваецца на вечарах сустрэч выпускнікоў.

[Валацуга]

Самы стары вакзал Расіі і адзін са старэйшых вакзлаў свету носіць назву Віцебскі.

[Валацуга]

Канстанцін Тон.
Волкаўскія праваслаўныя могілкі. Можна было б абраць больш манументальны твор майстра, але гэты бліжэйшы ва ўсіх сэнсах...

[GlobusBelarusi]

[Валацуга]

Заходнерусісты.



Міхаіл Мураўёў-Віленскі. Спачывальня. Лазарўскія могілкі Аляксандра-Неўскай лаўры.









Аляксандр Сувораў. Благавешчанская спачывальня Аляксандра-Неўскай лаўры.



Міхаіл Каяловіч. Мікольскія могілкі Аляксандра-Неўскай лаўры.



Яўхім Карскі. Смаленскія могілкі.



З.Ы. Дзе Сувораў, там і Касцюшка. Дкладней - ужо німа. Унутры Мармуровага палаца кальсьці была мемарыяльная шыльда Тадэвушу. Як распявала супрацоўніца музея, даследаванні расійскіх вучоных выявілі, што Касцюшка ў палацы ніколі ні быў і шыльду прыбралі...

[Валацуга]

Сцяпан.
Адна з першых і адна з самых бліскучых прац Сцяпана была выканана ў сааўтарстве - гэта мячэць на Петраградскім баку: з самаркандскім блакітным купалам і шэрымі, як надвор'е, пецярбургскімі мурамі.





Яшчэ адна з работ з усходнім акцэнтам - Дом эміра Бухарскага (адзіны будынак горада, які быў абліцаваны шышымскім мармурам).







Адна з работ Крычынскага, якую пашчасціла "не ўбачыць" - царскасельскі Фёдараўскі гарадок, што зараз на рэстаўрацыі.



Таксама ён прымаў удзел у рэстаўрацыі дацана, які на кароткі час быў вернуты вернікам пасля рэвалюцыі.





Не стала Сцяпана Самойлавіча ў 1923 годзе - памёр пасля хваробы на цукровы дыябет. Сціплая магільная пліта знаходзіцца на Літаратарскіх мастках, за магілай цесця - Глеба Успенскага.

[GlobusBelarusi]

Цікава. Ці будзе працяг?

[Валацуга]

[Zmicier]

дзякуй, цікава.
здзівіла занядбаная(?) магіла Карскага...

[Валацуга]

12 верасня 1846 РіРѕРґР° Сћ Полацку нарадзіўся "бацька рускай феналогіі" - Дзмітрый Кайгародаў. РЇРіРѕ РєРЅС–РіР° «Р�Р· царства пернатых» даўно стала класічнай С– настольнай кнігай аматараў прыроды.



З 1875 года працуе ў Лясным інстытуце. З 1905 года займае дом у Лясным непадалёк ад парка Лесатэхнічнай Акадэміі, дзе зрабіў сва шматлікія назіранні.









Памёр 11 лютага 1924 года. Пхаваны ў парку Лесатэхнічнай Акадэміі. Але гэтая частка парка закрытая для наведвальнікаў. Можна пабачыць толькі частку помніка праз агароджу і зеляніну дрэў і хмызоў.





Камень, што стаў помнікам на магіле таксама цікавы. Гэта частка пастамента помніка Пятру І, што ратуе рыбакаў на Лахце. Помнік быў знішчаны ў 1919 годзе як антымастацкі.



Віталь Біянкі называў яго першым лясным карэспандэнтам сваёй "Лесной газеты"

[Валацуга]

Крычаўскі завулак





Магілёўскі мост



Мінскі завулак

[Валацуга]

Alma Mater.

[Валацуга]

Лики Л�Ки.
Наш институт хоть и невелик,
Но, как и все, он имеет свой лик.
Он выпускает инженеров для кино,
Ему название Л�К� дано...
Да, был пророк в нашем Отечестве. Не знаю насколько глубоко Арик Крупп знал историю ликов здания Л�Ки по улице Правды, 13 в Ленинграде, но до того как он стал институтом, где "выпускают инженеров для кино", в нем находились училищный совет Синода и церковь Александра Невского, фасад которой был украшен ликами. Еще до рождения Арика все лики Л�Ки были закрыты. В 2014 у Л�Ки опять появился его лик. Блин, я запутался...